(Nie)Wybory: głosować czy bojkotować?

Od kilku dni polską debatę publiczną rozgrzewa pytanie dotyczące wyborów: głosować czy bojkotować? Pozostał niecały tydzień do 10 maja, kiedy to – zgodnie z nadal obowiązującymi przepisami – powinny odbyć się wybory prezydenckie. Wiele wskazuje na to, że ostatecznie i tak zostaną one przeprowadzone na warunkach dyktowanych przez partię rządzącą. Niezależnie od tego czy odbędą się 10 czy 17 maja, a może nawet w lipcu – jak sugerowały ostatnie doniesienia przypuszczające, że Andrzej Duda poda się do dymisji.
W tej sytuacji wiele Polek i wielu Polaków stanęło przed dylematem czy wziąć udział w (nie)wyborach zorganizowanych niezgodnie z Konstytucją RP, a do tego z narażeniem zdrowia i życia wielu osób. Osobiście uważam, że – niezależnie od formy ich przeprowadzenia – należy zagłosować. Oczywiście, jeśli mamy odpowiadającego nam kandydata bądź kandydatkę. Za chwilę wyjaśnię, dlaczego tak sądzę, lecz zacznijmy najpierw od przytoczenia najczęstszych argumentów zwolenników i zwolenniczek bojkotu zbliżających się wyborów. 
Otóż są trzy najczęściej padające i przenikające się argumenty, które mają przemawiać za bojkotem wyborów. Pierwszy – udział w niezgodnych z prawem wyborach to wspieranie przestępstwa. Drugi – głosowanie spowoduje wysoką frekwencję wyborczą, a ta będzie symbolem społecznej legitymizacji władzy wygranego kandydata (w domyśle Andrzeja Dudy). Trzeci – bojkot wyborów to akt nieposłuszeństwa obywatelskiego, innymi słowy niezgoda na bezprawie.
Wiele osób, osobiście czy też w imieniu organizacji, które tworzą, zaczęło publicznie nawoływać do bojkotu wyborów. W tym przypadku, zgadzam się z Tomaszem Stawiszyńskim, który na łamach OKO.press, stwierdził, iż wszechobecny w polskiej debacie publicznej moralistyczny ton jest strasznie męczący i wobec tego już czas skończyć z emocjonalnym szantażem oraz kategoryzowaniem ludzi na „przyzwoitych” i „nieprzyzwoitych”. W przypadku zbliżających się wyborów to moralizatorstwo jest tym bardziej irytujące. Oczywiście, mogę nie zgadzać się z osobami, które zamierzają zbojkotować wybory, ale jestem w stanie zrozumieć tę decyzję. Przecież można nie głosować z różnych powodów – oprócz tych wcześniej wymienionych, może okazać się, że kandydujący nie przekonują niektórych osób, a tym znudziło się już głosowanie na mniejsze zło. Istnieją także ludzie, którzy od wielu lat bojkotują wszelkie wybory, wychodząc z założenia, iż każda władza będzie uciskać i wyzyskiwać obywateli. Tak więc, niech każdy/a zadecyduje sam/a – w zgodzie ze sobą.
Problem jednak polega na tym, że wydźwięk argumentów zwolenników i zwolenniczek bojkotu sam w sobie jest moralizatorski. Bo jak inaczej nazwać twierdzenie jakoby oddanie głosu przez przeciętnego obywatela było wspieraniem przestępstwa czy też fałszerstwa wyborczego. Nawet jeśli mówimy o pseudowyborach, o których już wcześniej wiadomo, że będą przeprowadzone z pogwałceniem prawa oraz będą zagrażać zdrowiu ludzi. Za ten stan rzeczy czy też za ewentualne fałszerstwo wprost odpowiedzialne jest PiS oraz posłowie i posłanki innych partii, którzy zdecydują się poprzeć pomysł wyborów korespondencyjnych w najbliższych dniach. Wszelkie próby wywoływania poczucia winy wśród obywateli i obywatelek są wysoce niestosowne, niepotrzebne i wątpliwe moralnie. Część polskiego społeczeństwa – poprzez chęć oddania głosu – wcale nie wyraża poparcia dla takiej formuły wyborczej, lecz została mimowolnie wciągnięta w grę partii rządzącej. Mimo to, osoby te mają prawo skorzystać z narzędzi pozwalających na wybór prezydenta oraz wierzyć do samego końca, że oddanie głosu będzie miało jakiekolwiek znaczenie. 
Analizując natomiast argument, według którego wyższa niż przewidywana frekwencja rzekomo ma legitymizować reelekcję Andrzeja Dudy, można zastanowić się czy istnieje jakiś konkretny poziom, który frekwencja ta musiałaby osiągnąć, by móc nazwać ją pełną legitymizacją ze strony społeczeństwa. Tutaj znów Stawiszyński słusznie zauważa, że skoro głosowanie miałoby być rzeczoną legitymizacją, to czym w takim razie ma być bojkot wyborów równoznaczny z cichym zapewnieniem obecnemu prezydentowi reelekcji. Ponadto, przy okazji różnych poprzednich wyborów nigdy nie zwracano tak bardzo uwagi na frekwencję. Wspominano o niej, nawet ubolewano, że zazwyczaj jest niska, ale raczej nie próbowano powiązać jej z kwestią legitymizacji dla wybranej partii, kandydata bądź kandydatki.
A frekwencja w Polsce najczęściej była właśnie niska. W ostatnich 15 latach, we wszelkich wyborach, najczęściej oscylowała w okolicy 50 procent, choć zazwyczaj poniżej. Jeśli wynosiła ponad 50 procent, to raczej nieznacznie – wyjątkiem są ostatnie wybory parlamentarne, w których frekwencja wyniosła ponad 60 procent. W kraju, w którym zazwyczaj ponad połowa osób uprawnionych do głosowania nie bierze udziału w wyborach, argument utożsamiający bojkot wyborów z aktem nieposłuszeństwa obywatelskiego, wydaje się być mocno nietrafiony, bo w takim razie praktycznie wszystkie wybory w ostatnich kilkunastu latach należałoby uznać za naznaczone aktem nieposłuszeństwa obywatelskiego. Z tego wynika, że obywatelskie nieposłuszeństwo przejawiające się w odmowie udziału w wyborach jest w Polsce normą. A jako norma, w tym przypadku nie będzie skuteczne, toteż warto zastanowić się nad zmianą kierunku proponowanego działania. Bowiem nawet, jeśli ów bojkot rzeczywiście się dokona i frekwencja wyniesie dużo mniej niż 50 procent, PiS najprawdopodobniej i tak stworzy narrację, która będzie głosić, iż taka sytuacja była oczywista i „naturalnie” wpisana w „specyficzną” sytuację, w której odbyły się wybory, lecz te były nieuniknione.
Sondaże mówią o tym, że niska frekwencja będzie korzystna dla obecnego prezydenta. Choć nie jestem zwolennikiem tezy głoszącej, że należy „iść na wybory” i głosować obojętnie na kogo, byleby nie dopuścić do reelekcji obecnego prezydenta, to jednak trudno nie zgodzić się z Przemysławem Witkowskim, który słusznie podkreśla, że ani USA, ani UE nie wjadą nagle czołgami do Polski, nie wygonią PiS-owskiego rządu z kraju i nie zaprowadzą rządów ultrasprawiedliwych polityków. I choć jestem zupełnie świadomy, że w przypadku wyborów korespondencyjnych PiS będzie miał w ręku wszystkie narzędzia umożliwiające fałszerstwo wyborcze, nadal jedyna szansa na innego prezydenta to po prostu oddanie głosu w najbliższych wyborach. Oczywiście, tak jak już wcześniej podkreślałem, nie zamierzam nawoływać do masowego głosowania – każdy ma prawo do własnej decyzji i powinno to być jasne.
Ważne jednak, aby być świadomym, że masowy bojkot wyborów korespondencyjnych oznacza reelekcję Andrzeja Dudy. I nie łudzić się, że jakiekolwiek inne państwo czy wspólnota międzynarodowa będzie zaprzątać sobie głowę wywieraniem odpowiedniego (mogącego cokolwiek zmienić) nacisku na rząd PiS, w kontekście sposobu przeprowadzenia wyborów.    

Kamil Cajmer

 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 21 gości 

Statystyka

Odsłon : 7241691

Temat dnia

Na Dzień Kobiet

Był rok 1857. Pracujące w fabryce bawełny kobiety zastrajkowały domagając się takiej samej płacy jak mężczyźni i równego traktowania. Minęło pół wieku  był rok 1909 kiedy w USA po raz pierwszy obchodzono dzień kobiet.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 23 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się Konwencja Polskiego Ruchu Lewicowego. Przyjęto uchwały programowe. Zostały wybrane nowe władze.

Więcej …
 

W dniu 13 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się debata "Media publiczne z lewicowej perspektywy". Organizatorami była Polska Partia Socjalistyczna i Centrum Imienia Daszyńskiego.W panelu dyskusyjnym wystąpili: posłanka Paulina Matysiak, dr Andrzej Ziemski i Jakub Pietrzak.

Więcej …
 

W dniach 11 -13 marca, 2024 roku w Tarnowie, obradował III Kongres Pokoju zorganizowany przez prof. Marię Szyszkowską z udziałem środowisk naukowych z całej Polski. Otwarcia Kongresu dokonali: Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, Członek Komitetu Prognoz <Polska 2000 Plus> przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz  Prof. dr hab. Tadeuszu Mędzelowski Dr H. C. Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu Wiceprezes Pacyfistycznego Stowarzyszenia.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 3 lutego 2024 roku zebrała się Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej.
Dyskutowano na temat aktualnej sytuacji politycznej, zbliżających się wyborów samorządowych. Przedmiotem obrad i decyzji były sprawy organizacyjne.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2024 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS. Poświęcone ono było analizie aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Oceniono jej wpływ na zadania i politykę Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 9 grudnia 2023 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Organizacji Młodzieżowej PPS „Młodzi Socjaliści”, która zawiązała się ponownie w wyniku otwartej inicjatywy władz centralnych PPS.

Więcej …
 

W dniu 5 grudnia 2023 roku w Warszawie odbył się pogrzeb Towarzysza Bogusława Gorskiego Honorowego Przewodniczącego Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się statutowe zebranie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad była ocena zakończonej wyborami do Sejmu i Senatu RP w dniu 15 października 2023 roku, kampania wyborcza, w której uczestniczyli kandydaci desygnowani przez PPS.

Więcej …
 

W dniu 18 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Komitet Warszawski PPS w związku z 131 rocznicą Kongresu Paryskiego, na którym zainicjowano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 12 listopada 2023 roku w przeddzień 109 rocznicy walk warszawskich robotników pod przywództwem Organizacji Bojowej PPS z wojskami carskimi, w Warszawie na Placu Grzybowskim, pod obeliskiem upamiętniającym to wydarzenie, odbyło się uroczyste złożenie kwiatów.

Więcej …
 

W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS – Mazowsze w sprawie wyborów parlamentarnych 2023..

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2023 roku przypadła 105 rocznica powołania w Lublinie Rządu Ludowego z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Z tej okazji przed pomnikiem Ignacego Daszyńskiego w Warszawie spotkali się działacze polskiej lewicy. Złożono kwiaty.

Więcej …