Wizyta i po wizycie

Barack Obama odleciał już do USA - niespełna dobowa wizyta amerykańskiego prezydenta w Polsce była bogata w sferze przesłań i symboli. Konkretów przyniosła niewiele: jest wśród nich zapowiedź złagodzenia obowiązku wizowego, jesiennego polsko-amerykańskiego szczytu przedsiębiorców i „potwierdzenie gotowości sfinalizowania” obecności oddziałów amerykańskich w Polsce. Wizyta ta pokazała „nową twarz” USA po okresie konfrontacji, jaka była dominującym elementem w czasach G.W. Busha.

W latach 70. prezydenci amerykańscy lądowali w Warszawie w drodze do Moskwy. Dziś Barack Obama po rozmowach z prezydentem Rosji Dmitrijem Miedwiediwem w Deauville, we Francji, przy okazji szczytu G-8, przyleciał do Warszawy, aby wziąć m.in. udział w szczycie przywódców krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Widać z tego, że świat stał się bardziej otwarty a Rosjanie skrócili dystans w kontaktach z Zachodem. Tym bardziej, że Obama w jednej z wypowiedzi w Warszawie wskazał na konieczność współpracy z Rosją przy budowie systemu obrony przeciwrakietowej. W ogóle wizyta ta i jej treści miały cały czas w tle Rosję i jej interesy zarówno kontynentalne, jak i globalne.
Obama potwierdził to w wypowiedzi dla warszawskiego salonu24 mówiąc o sprawie tzw. resetu z Rosją: - To zredukowało napięcie w regionie - powiedział. Ostatniego wieczoru, kiedy rozmawiałem z innymi przywódcami ze Środkowej i Wschodniej Europy, mówili, że czują się bardziej bezpieczni, ponieważ, czują, że Rosja jest mniej agresywna i bardziej zorientowana na Zachód niż była dwa czy trzy lata temu. Rosja bardzo współpracowała z nami w ostatnim czasie. Mamy redukcję zbrojeń w obu krajach. Nie ma dowodów na to, by zmniejszyło się bezpieczeństwo. A jest zdecydowanie mniejsze napięcie. I to jest dobre dla wszystkich”.

Tak więc pierwszym widocznym wyznacznikiem nowej polityki amerykańskiej nie jest konfrontacja, a układanie się z Rosją. Obydwa mocarstwa siebie potrzebują. Są od siebie coraz bardziej uzależnione. Obydwa mają poważne kłopoty wewnętrzne. Powrót do konfrontacji jest coraz mniej prawdopodobny, tym hardziej, że USA za wszelką cenę nie dopuszczą, aby Rosja wpadła w objęcia Chin. Można to było wyraźnie odczuć w Warszawie.
Trzeba wierzyć, że właściwe wnioski wyciągną z tego przesłania polskie elity polityczne.
Trzeba zgodzić się z tymi komentarzami, które wskazują, że warszawski szczyt, którego gościem specjalnym był Barack Obama, można nazwać nieformalnym przeglądem sojuszników USA w Europie Centralnej i Wschodniej. Dodatkowego smaku nadaje mu obecność ukraińskiego prezydenta Wiktora Janukowycza – to kolejny sygnał dla Moskwy, mówiący o prozachodnim zainteresowaniu Ukrainy. Może być też i tak, że to Ukraina stanowi forpocztę prozachodniego zainteresowania Rosji, z perspektywą członkostwa tego kraju w Unii Europejskiej i bliskiego sojuszu z NATO.
Spotkanie to pokazuje także zdecydowanie w układaniu się i woli współpracy USA z państwami – członkami Unii Europejskiej w relacjach dwustronnych. Amerykanie nie wyobrażają sobie Unii jako jednego z głównych graczy światowych, a na pewno w perspektywie nie oddadzą bez wojny prymatu dolara na rzecz euro, jako światowej waluty zapasowej. Stąd wyraźne akcenty amerykańskie na zaznaczenie swoich wpływów w Europie pomimo dystansu, który pojawiał się w ostatnich latach na tle m.in. militarnej polityki rządu Busha.
Te relacje amerykańsko-europejskie są drugim wyznacznikiem nowej polityki amerykańskiej, tym bardziej, że potwierdzają one dotychczasowe koncepcje budowy sojuszu euro-atlantyckiego w ramach starej koncepcji tzw. Zachodu. Sprowadza się ona najprościej do tego, aby interesów amerykańskich i europejskich broniła amerykańska potęga militarna w zamian za lojalność, współpracę, udostępnienie rynków i terytoriów gwarantujących realizację globalnych interesów USA.
Trzecim wyznacznikiem nowej polityki USA, wskazanym pośrednio w Warszawie, jest inne niż dotychczas podejście do utrzymania swych interesów w rejonie szczególnie Bliskiego Wschodu i Afryki. Zakończyła się era płatnych, lojalnych despotów i dyktatorów, którzy gwarantowali USA i ich sojusznikom dostęp do taniej ropy i innych złóż kopalnych. Dziś, jak wykazują ostatnie niepokoje na Bliskim Wschodzie, po części zapewne inspirowane, nastąpiło przebudzenie społeczeństw inspirowanych efektami rewolucji informacyjnej, która narzuca nowe reguły demokracji i dostępu ludzi do decydowania o swoim losie.
USA okazały się tutaj nad wyraz elastyczne, bez zobowiązań żegnają starych sojuszników, sprzyjają, nie tracąc wpływów, ustanowieniu nowego, po części bardziej demokratycznego porządku. Odnosi się wrażenie, że nowa ekipa Obamy wyciągnęła praktyczne wnioski z niepowodzenia katastroficznej doktryny Samuela Huntingtona o nieuniknionym zderzeniu cywilizacji, która przyświecała ekipie Busha i będzie próbować rozwiązywać niektóre światowe problemy metodami również politycznymi.

Rosyjskie media potraktowały wizytę Obamy w Warszawie jako wizytę u sojusznika, który czuje się lekceważony. Po części tak jest, bowiem bilans relacji politycznych, ekonomicznych i wojskowych jest w odczuciu wielu Polaków, ale także realnie, na niekorzyść Polski. Sztandarowymi przykładami są wizy dla Polaków do USA, faktyczny bilans naszej misji wojskowej w Iraku a także legendarny już offset po zakupie samolotów F-16. Doświadczenia te wskazują, że bardzo trudno jest cokolwiek uzyskać od naszego wielkiego sojusznika poza dobrym słowem oraz zapewnieniem lojalności i wsparcia, co często wygląda na poklepywanie po ramieniu.
Trzeba wierzyć, że po tej wizycie zmienią się dotychczasowe relacje i nabiorą konkretnego wymiaru korzystnego dla obydwu stron. Tym bardziej, że akcenty wypowiedzi Obamy wskazują Polskę na faktycznego przywódcę w regionie i prawą rękę USA w kreowaniu w świecie demokracji i wolności. Trzeba mieć nadzieję, że nie będziemy tego robić przy pomocy siły militarnej, ale dobrym przykładem i skuteczną argumentacją.

Istotną częścią wizyty prezydenta Obamy była sprawa ustanowienia nowych relacji gospodarczych, szczególnie współpracy z Polską w rozpoczęciu wydobycia gazu łupkowego. Gaz łupkowy, jak wiadomo, zrewolucjonizował energetykę amerykańską. Amerykańskie doświadczenia w dziedzinie technologii wydobycia mają ogromne znaczenie dla Polski. Jest jedynie kwestia ceny, jaką trzeba będzie zapłacić. Czy znana z doświadczeń innych krajów pazerność prywatnych koncernów amerykańskich uczyni wydobycie gazu łupkowego korzystnym dla Polski.

Sumując istotne jest to, że nie ma dziś w ramach naszych relacji kontynentalnych i globalnych, alternatywnego wobec USA gwaranta bezpieczeństwa Polski. Polska powinna być zainteresowana i pielęgnować swój sojusz euro-atlantycki w oparciu o USA i Unię Europejską. Ze swej pozycji możemy być jednym z najważniejszych stabilizatorów w regionie.
Istotną i niewiadomą kwestią pozostaje postępowanie i skutki kryzysu światowego. Dotyka on wszystkich mniej więcej równo, choć problemy naszego amerykańskiego gościa są nad wyraz poważne. Zapewne i z tego powodu ta wizyta i nowa strategia skierowana na otwarcie i współpracę.

Andrzej Ziemski
 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 32 gości 

Statystyka

Odsłon : 7240907

Temat dnia

Na Dzień Kobiet

Był rok 1857. Pracujące w fabryce bawełny kobiety zastrajkowały domagając się takiej samej płacy jak mężczyźni i równego traktowania. Minęło pół wieku  był rok 1909 kiedy w USA po raz pierwszy obchodzono dzień kobiet.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 23 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się Konwencja Polskiego Ruchu Lewicowego. Przyjęto uchwały programowe. Zostały wybrane nowe władze.

Więcej …
 

W dniu 13 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się debata "Media publiczne z lewicowej perspektywy". Organizatorami była Polska Partia Socjalistyczna i Centrum Imienia Daszyńskiego.W panelu dyskusyjnym wystąpili: posłanka Paulina Matysiak, dr Andrzej Ziemski i Jakub Pietrzak.

Więcej …
 

W dniach 11 -13 marca, 2024 roku w Tarnowie, obradował III Kongres Pokoju zorganizowany przez prof. Marię Szyszkowską z udziałem środowisk naukowych z całej Polski. Otwarcia Kongresu dokonali: Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, Członek Komitetu Prognoz <Polska 2000 Plus> przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz  Prof. dr hab. Tadeuszu Mędzelowski Dr H. C. Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu Wiceprezes Pacyfistycznego Stowarzyszenia.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 3 lutego 2024 roku zebrała się Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej.
Dyskutowano na temat aktualnej sytuacji politycznej, zbliżających się wyborów samorządowych. Przedmiotem obrad i decyzji były sprawy organizacyjne.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2024 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS. Poświęcone ono było analizie aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Oceniono jej wpływ na zadania i politykę Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 9 grudnia 2023 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Organizacji Młodzieżowej PPS „Młodzi Socjaliści”, która zawiązała się ponownie w wyniku otwartej inicjatywy władz centralnych PPS.

Więcej …
 

W dniu 5 grudnia 2023 roku w Warszawie odbył się pogrzeb Towarzysza Bogusława Gorskiego Honorowego Przewodniczącego Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się statutowe zebranie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad była ocena zakończonej wyborami do Sejmu i Senatu RP w dniu 15 października 2023 roku, kampania wyborcza, w której uczestniczyli kandydaci desygnowani przez PPS.

Więcej …
 

W dniu 18 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Komitet Warszawski PPS w związku z 131 rocznicą Kongresu Paryskiego, na którym zainicjowano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 12 listopada 2023 roku w przeddzień 109 rocznicy walk warszawskich robotników pod przywództwem Organizacji Bojowej PPS z wojskami carskimi, w Warszawie na Placu Grzybowskim, pod obeliskiem upamiętniającym to wydarzenie, odbyło się uroczyste złożenie kwiatów.

Więcej …
 

W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS – Mazowsze w sprawie wyborów parlamentarnych 2023..

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2023 roku przypadła 105 rocznica powołania w Lublinie Rządu Ludowego z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Z tej okazji przed pomnikiem Ignacego Daszyńskiego w Warszawie spotkali się działacze polskiej lewicy. Złożono kwiaty.

Więcej …