Po 100 latach od utworzenia Rządu Ludowego pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego, ten Wielki Polak i Socjalista otrzymał pomnik i udekorowano go pośmiertnie Orderem Orła Białego.
Pomnik uroczyście odsłonięto w dniu 11 listopada 2018 roku, w dniu uroczystych obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę. W uroczystości udział wzięli między innymi były Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz, a także przewodniczący i działacze Polskiej Partii Socjalistycznej, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy, Partii Zieloni, Partii Razem, Polskiej Lewicy, Partii Regionów, SdPL, OPZZ, Stowarzyszenia im. I. Daszyńskiego, Fundacji Centrum im. Ignacego Daszyńskiego i wielu innych organizacji i ruchów społecznych.

Norman Tabor

Obalamy prawicowe mity

Środowiska prawicowe, w szczególności te o zabarwieniu narodowo-konserwatywnym często zarzucają lewicy brak patriotyzmu i obojętność względem ojczyzny. Prawicy skrajnej i tej umiarkowanej lewicowość kojarzy się z kosmopolityzmem i internacjonalizmem, dla ideologicznych inkwizytorów pojęcie lewicy nierozerwalnie wiąże się także z komunizmem w marksistowskim, a nawet stalinowskim wydaniu. Orędownicy konserwatyzmu jak z rękawa sypią banałami i oklepanymi schematami na temat historii polskiej lewicy, powielając mity i pomijając fakty, starając się przy tym wybielić swoich ideologicznych przodków i przygrzmocić „lewakom”. Domorośli historycy szczególnie upodobali sobie przypominanie  wszystkim dookoła czarnych kart z historii Komunistycznej Partii Polski i Polskiej Partii Robotniczej – naganna postawa wąskiego grona uczestników historycznego ruchu robotniczego służy obecnie do stygmatyzowania całej lewicy i przypinania jej łatki zdrajców i zaprzańców. Z porównaniami do komunistów, a nawet do zbrodniarzy stalinowskich cały czas spotykają się działacze ugrupowań uznawanych za centrolewicowe i zupełnie niezwiązanych z PZPR-em i Polską Ludową.

Felieton – Ekonomia i życie
Zdzisław Bombera

We wrześniu Warszawę odwiedzili nauczyciele i pracownicy tzw. budżetówki. Nieśli hasło „chcemy godnego wynagradzania”. Chcieli spotkać się z premierem, ale ten był gdzieś w kraju na spotkaniu z kołem gospodyń wiejskich.  W październiku przyjechali do premiera policja i pozostałe służby mundurowe. Idą pod okna. Czy uda im się spotkać premiera. Zobaczymy. Nie udało się. Pielęgniarki z Przemyśla przyjechały do sejmu, ale do budynku Sejmu ich nie wpuszczono. Spotkał się z nimi minister zdrowia. Co z tego wyniknie?. Podniesiono płace od 1 września br. o 400,00 złotych i od 1 stycznia 2019 o 200,00 złotych.

Janina Łagoda

Struktura państwa to kalejdoskopowy układ. Każdy ruch skutkuje różnorakimi konfiguracjami, niekiedy trudnymi do przewidzenia. Ta kaskada sprzężonych relacji towarzyszy także hasłu pt. reforma wymiaru sprawiedliwości, realizowanemu przez dobrą zmianę. W tym zamyśle tyle realizmu, co personalnego zamętu. Sprawność osądzania drgnęła, ale w zachowawczym stylu, przytłoczona niepewnością sędziów co do własnego statusu. Raptem okazuje się, że ci zapracowani arbitrzy, przysypani stertami akt procesowych, z których wyłaniają się ludzkie losy, tworzyli od zawsze jakąś enigmatyczną, hermetyczną kastę, lekceważącą wolę ludu i nie poddającą się partyjnej kontroli. Pora, aby to się zmieniło, tak uradzili rządzący i przystąpili do czynów. Ich istotą nie jest modernizacja procesu orzekania, ale wyłącznie weryfikacja kadr wedle kryterium uległości wobec administracyjno-politycznej zwierzchności. Zdezelowany to model, znany w przeszłości i na pewno nie przystający do unijnych standardów, bo dewastuje trójpodział władzy. Elektorat oczekiwał decyzji, że nastąpi wyrazisty skrót od momentu zaistnienia prawnego problemu do ostatecznego wyroku. I jeśli już, to głównie ten przedział funkcjonowania sądów wymagał poprawy.

Janusz W. Bandurski

Znaczenie mieszkania dla Kowalskich

Jednym z podstawowych zadań państwa jest stworzenie obywatelom możliwości zaspakajania ich potrzeb, zarówno tych indywidualnych, jak i zbiorowych. Wśród nich są zarówno te podstawowe, warunkujące ich byt, jego stabilizację i zapewniające godność i satysfakcję z wykonywanej pracy jak i potrzeby wyższego rzędu (uznania społecznego czy samorealizacji). Dlatego też poszczególne potrzeby mają dla ludzi różne znaczenie. Od wieków zasadnicze znaczenie ma dla nich możliwość zaspakajania potrzeb podstawowych. Najczęściej wyodrębniane są ich dwie grupy. Pierwsza z nich obejmuje potrzeby fizjologiczne, określane jako bytowe. Są to potrzeby wyżywienia, mieszkania, ubioru itp. Potrzeby te mogą być zaspakajane w wyniku stabilnego zatrudnienia obywateli i uzyskiwania przez nich dochodów stwarzających możliwość bytu oraz posiadania mieszkania. Drugą grupę stanowią potrzeby bezpieczeństwa. Można je określić jako zabezpieczenie bezpieczeństwa indywidualnego i zbiorowego oraz jego stabilizację.

Warszawska Praga stała się 14 października 2018 roku na moment centrum polskiej lewicy, tam bowiem odbyła się, pod hasłem "Wiemy jak to zrobić", ostatnia przed wyborami krajowa konwencja komitetu SLD Lewica Razem.. Sala pękała w szwach, energia rozpierała zwolenników lewicy. Zgromadzeni wiedzą, że stawką zbliżających się wyborów samorządowych jest nie tylko przyszłość małych ojczyzn, pozycja Polski w Unii Europejskiej, ale również powrót lewicy do głównego nurtu sceny politycznej, ponieważ kolejne 20 miesięcy to wybory do Parlamentu Europejskiego, wybory do Sejmu i Senatu oraz elekcja prezydencka.

Wśród gości tego wydarzenia znaleźli się prezydent Aleksander Kwaśniewski i premier Włodzimierz Cimoszewicz, premier Marek Belka pozdrowił uczestników konwencji z telebimu, ponieważ stan zdrowia nie pozwolił mu na osobiste przybycie. W konwencji udział wzięli przedstawiciele wszystkich organizacji tworzących SLD Lewica Razem; prof. Bogusław Liberadzki, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, Janusz Zemke, eurodeputowany, prezydent Federacji Stowarzyszeń Służb Mundurowych Zdzisław Czarnecki, przedstawiciele związków zawodowych z OPZZ na czele, kandydatki i kandydaci na radnych i prezydentów miast z całej Polski.
W gronie przedstawicieli 22 partii i organizacji stanowiących lewicową koalicję znalazło się kilkudziesięciu działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej.

Krystyna Narwicz

Słuchając różnych krytycznych wypowiedzi lub czytając utrzymane w tym duchu artykuły na temat Polski Ludowej odnoszę wrażenie, iż ich autorzy nie umieją osadzić swych sądów i opinii w realiach zwykłego, codziennego życia ówczesnych ludzi. Dowiadujemy się od nich o narzuconym ustroju, o zbrodniach popełnionych przez władzę ludową na niewinnych obrońcach niepodległości i o szeregu innych podłości. Działań słusznych, potrzebnych, czy wręcz koniecznych w ich mniemaniu nie było, a jeśli nawet się pojawiały, to i tak nie miało to większego znaczenia, gdyż tamta Polska była zbudowana na fałszu i zakłamaniu tudzież deptaniu wszelkich wartości. Na takim założeniu oparli swoje wystąpienia antagoniści Polski Ludowej podczas dyskusji zorganizowanej przez Społeczne Forum Wymiany Myśli 16 września br. w Warszawie.

Gabriel Zmarzliński

„Granica Polski na Odrze i Nysie jest dziś uznawana przez cały świat, łącznie z Niemcami, jako ostateczna zachodnia granica Polski.
Wielką, a przemilczaną przez prawicę polską rolę, odegrał w tym Generał Wojciech Jaruzelski”
Zygmunt Broniarek

Krzysztof Wasilewski napisał –„Fakt, że po 73 latach od zmiany granic nikt poważnie nie zastanawia się nad ich rewindykacją, to przede wszystkim zasługa tamtych ludzi i tamtego państwa”(„Przegląd”, nr 21, 21–27.5.18). Ta celna ocena i zarazem refleksja w publikacji, „Ziemie Odzyskane – historia sukcesu”, skłania do namysłu właśnie nad tego „sukcesu historią”. Do próby odpowiedzi na pytanie– dlaczego w III RP prawicowi historycy, politycy i publicyści przemilczają „zasługi tamtych ludzi”, w tym Generała i „tamtego państwa”. Uczynią to Państwo, po zapoznaniu się z tekstem. Zatrzymam w nim uwagę na dekadzie lat 80. Zaś do sprawy zachodniej granicy Polski w latach 1941– 1970, odniosę się w tekście prezentującym „drogę Polski” do Traktatu z 7 grudnia 1970 r.

Sylwester  Szafarz

Uwagi wstępne

Aktualny kryzys i nieład globalny nęka, w niemałym stopniu, również Unię Europejską i jej państwa członkowskie, szczególnie nowe, łącznie z Polską (rosnące zadłużenie, syndrom neokolonialny, utrata suwerenności i in.). Widać jaskrawo, iż Unia nie była i nie jest dostatecznie przygotowana, silna i zręczna, aby przeciwstawić się kryzysowi i chaosowi europejskiemu i globalnemu, nie dopuścić do niego, albo też złagodzić jego konsekwencje – wespół z innymi wielkimi mocarstwami, krajami członkowskimi, głównymi organizacjami międzynarodowymi, kontynentami itp. Nic, przeto, dziwnego, że kryzys uderza dość mocno w samą Unię i jeszcze bardziej osłabia możliwości jej oddziaływania na bieg wydarzeń w świecie oraz realizowania jej ambicji supermocarstwowych.
Wielopłaszczyznowy kryzys w UE jest już bezprecedensowo niebezpieczny – do tego stopnia, że może grozić całkowitą degeneracją i rozpadem Unii. Brexit jest tego wymownym zwiastunem. UE powstała i uległa znacznemu rozszerzeniu w nadziei, że ewolucja naszej cywilizacji i bieg wydarzeń na arenie międzynarodowej przypominać będzie raczej sielankę, a nie wszechobecny nieład, kryzys i chaos. Do tego UE nie była przygotowana i nic dziwnego, że jest ona całkowicie bezradna i bezsilna w obliczu tak groźnych wydarzeń współczesności (wojna gospodarcza, dysproporcje rozwojowe, problem uchodźców, zagrożenie terrorystyczne, zmiany klimatyczne, zwrot na prawo, spory z USA itp.).

Norman Tabor

Przez wiele lat za niepisany historyczny dogmat uchodziła teza o śmierci prezydenta Salvadora Allende w następstwie samobójczej serii z karabinka automatycznego AK. Historyczni i ideologiczni profani nie byli w stanie wyjść poza ścisłe ograniczenia dogmatyzmu i wdać się w uczciwą debatę na temat śmierci prezydenta. W ostatnich latach coraz częściej pojawiają się alternatywne opisy dramatu, jaki rozegrał się w salach pałacu La Moneda. Dysputa niestety ogranicza się niemal wyłącznie do Chile, gdzie nie jest ona wolna od bieżącej polityki.
Chile podobnie jak Polska jest miejscem ostrego sporu dotyczącego najnowszej historii kraju, w lokalnej polityce działają jeszcze nieliczni apologeci junty wojskowej Augusto Pinocheta. Wydaje się jednak, że nieistniejący już konserwatywny reżim jeszcze więcej fanów ma pośród polskiej prawicy, począwszy od zwolenników PiS-u, po „korwinistów” i narodowców. Ci sami, którzy mówią o „wstawaniu z kolan”, hołubią satelicki reżim podporządkowany Stanom Zjednoczonym.

Maksymilian Podstawski

Polityczna definicja „Europy Środkowej” nie zawsze była oczywista. Obecnie jest to obszar między Rosją, Niemcami, Włochami a Turcją. Terminem „Europa Środkowo-wschodnia” należałoby, moim zdaniem, definiować obszar – Europa Środkowa + Ukraina i Białoruś. Wraz z końcem II wojny światowej Niemcy pożegnały się z marzeniami o Mitteleuropie i odtąd w skład Europy Środkowej nie wchodzą.
Prób poddania Europy Środkowej dominacji niemieckiej było trzy (przed I wojną, podczas I wojny i podczas II wojny światowej). Ostatnia zakończyła się w 1945 roku. Bezpośrednio przed II wojną, podczas wojny i po wojnie w Europie Środkowej miały miejsce próby federalizacji regionu. Nie były to nowe koncepcje, bo sięgały wstecz co najmniej do XIX wieku, a nawet wcześniej. Ich przykładem była nieudana, niestety, próba utworzenia konfederacji polsko-czechosłowackiej i konfederacji grecko-jugosłowiańskiej, które w przyszłości miały się połączyć. Spoiwem, które łączyło wówczas te zamiary był, przede wszystkim strach – obawa przed Niemcami i Związkiem Radzieckim (Rosją).