Podczas kilkugodzinnej dyskusji dokonano oceny sytuacji środowisk pracowniczych w obliczu kryzysu ekonomicznego. Szczególną uwagę zwracano na rosnące z tygodnia na tydzień bezrobocie.
Przedstawiciele związków zawodowych zwrócili się do partii politycznych obecnych w Sejmie o pilne podjęcie procesu legislacyjnego celem obrony sytuacji ludzi pracy.
Zebrani przyjęli wspólną „Deklarację na rzecz Polski Socjalnej”.
Spotkanie jest pierwszym z serii, które mają doprowadzić do szerokiego porozumienia środowisk lewicy społecznej i politycznej w obliczu wyzwań, jakie niesie kryzys.
Należy uznać, że postulat organizacji okrągłego stołu lewicy zmaterializował się w znacznej części poprzez przyjęcie wspólnej deklaracji i długofalowe porozumienie programowe.
I.
Wydarzenia, których doświadczamy w ostatnich miesiącach dowodzą słuszności tezy, że gospodarka musi służyć człowiekowi, a nie odwrotnie. Odejście od reguł społecznej gospodarki rynkowej i właściwego poziomu interwencjonizmu państwowego powoduje, że światowa gospodarka wchodzi w okres kryzysu najgłębszego od II wojny światowej. Ta sytuacja nie może być kontynuowana. Człowiek musi być ważniejszy niż rynek, a praca ważniejsza niż zasiłek.
II.
Zyski ze spekulacyjnej polityki czerpali nieliczni – koszty ponoszą całe społeczeństwa, w szczególności pracownicy i ich rodziny. Ryzyko jakim jest prowadzenie działalności gospodarczej ponosi pracodawca a nie zatrudniony przez niego pracownik. Straszenie zwolnieniami w przypadku niezaakceptowania ustępstw socjalnych przez pracobiorców jest nieuczciwe i przywołuje skojarzenia z dziewiętnastowiecznym kapitalizmem.
Zachowując dla siebie wysokie wynagrodzenia, premie i odprawy, sprawcy obecnych kłopotów wymagają od ludzi pracy wyrzeczeń, obniżek pensji, „zaciskania pasa”. Unikają uczciwej diagnozy przyczyn, pokazują nieprawdziwe recepty.
Codziennie otrzymujemy informacje o kolejnych zwolnieniach, o rosnącym bezrobociu, tragediach ludzi. Obecne działania rządu nie odpowiadają na narastający kryzys gospodarczy.
III.
Nasze rozwiązania odpowiadają idei Europy Socjalnej i społecznej gospodarki rynkowej. Chcemy obecności Polski w Europie Socjalnej! Podobnie jak inne państwa europejskie oraz instytucje europejskie, rząd musi przejąć na siebie odpowiedzialność za przeciwdziałanie niestabilności gospodarczej i chronić najsłabszych.
My, przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych oraz lewicowych partii i ugrupowań, w obliczu kompromitacji neoliberalizmu i ostatecznego upadku wiary w nieograniczony wolny rynek oświadczamy:
• Będziemy dążyć do rozwoju innej sprawdzonej idei – opiekuńczości państwa i prospołecznej roli agend publicznych.
• Domagamy się aby, w obecnej sytuacji, wszelkie wysiłki państwa i samorządów skupiały się na pobudzaniu słabnącego popytu wewnętrznego. Od możliwości wszystkich obywateli do wzmożonych zachowań konsumenckich zależy czy nasza gospodarka łagodnie zniesie skutki fali kryzysu, czy załamanie gospodarcze ogarnie nas na długie lata. Wiemy, że w przypadku zrealizowania się najczarniejszego ze scenariuszy, największe koszty poniosą nie menedżerowie, nie rządzący, ale zwykli obywatele.
• Zdecydowanie przeciwstawiamy się obniżkom podatków i preferencji dla najbogatszych. Całościowa polityka społeczno-ekonomiczna, obejmująca także działania fiskalne, kredytowe, inwestycyjne i konsumenckie oraz minimalną płacę i uposażenia emerytów i rencistów, jak również świadczenia z ubezpieczenia społecznego i pomocy społecznej musi nieustannie pamiętać o zachowaniu wysokiego poziomu popytu wewnętrznego. Władze publiczne muszą zagwarantować poręczenia kredytów inwestycyjnych dla przedsiębiorstw ale przede wszystkim tanich i łatwo dostępnych kredytów konsumenckich dla obywateli oraz wprowadzenia mechanizmów umożliwiających spłatę kredytów mieszkaniowych uczciwie pracującym.
• Opowiadamy się za czerpaniem wzorców z praktyk innych krajów i ich recept odnoszących się do rozwiązań antykryzysowych. Zapowiedzi wysokich nakładów na roboty publiczne we Francji, Niemczech, a nawet w Stanach Zjednoczonych są tego wyrazem. Niezbędne jest natychmiastowe wykorzystanie środków unijnych przyznanych na rozwój Polski.
• Jesteśmy za podtrzymaniem popytu wewnętrznego jako kluczowego czynnika świadczącego o wzroście gospodarki. Zdajemy sobie sprawę, że tylko stabilność w miejscu pracy jest jego gwarancją. Niepewność co do dnia następnego, obawa o zachowanie miejsca pracy, strach przed możliwością braku wypłaty wynagrodzenia i w konsekwencji spłaty zaciągniętych kredytów, prowadzi do ograniczenia zachowań konsumenckich tylko do najistotniejszych potrzeb gospodarstwa domowego.
• Nie pozwolimy, aby wykorzystywano sytuację kryzysową do zamachu na prawo pracy, aby domagano się ograniczania pewności pracy, aby dążono do obniżania wynagrodzeń oraz uprawnień pracowniczych. Żądamy instytucjonalnej pomocy publicznej i wsparcia dla osób zagrożonych bezrobociem i wykluczanych społecznie.
Władze publiczne muszą wreszcie wziąć odpowiedzialność za całe społeczeństwo!
IV.
Zobowiązujemy się do podjęcia działań na rzecz opracowania wspólnego, lewicowego programu społecznego i gospodarczego dla Polski.
Powołujemy sekretariat porozumienia na rzecz Polski socjalnej, koordynujący dalsze prace programowe i wspólne działania sygnatariuszy.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
Jan Guz
Przewodniczący
Kongres Porozumienia Lewicy
Paweł Bożyk
Przewodniczący Prezydium
Krajowa Partia Emerytów i Rencistów
Tomasz Mamiński
Przewodniczący
Polska Lewica
Leszek Miller
Przewodniczący
Polska Partia Socjalistyczna
Bogusław Gorski
Przewodniczący Rady Naczelnej
Socjaldemokracja Polska
Arkadiusz Kasznia
Członek Zarządu Krajowego
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Grzegorz Napieralski
Przewodniczący
Unia Pracy
Marek Poniatowski
Wiceprzewodniczący
Warszawa, dnia 11 marca 2009 roku