W dniu 3 lutego 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zespołu redakcyjnego „Przeglądu Socjalistycznego” z okazji wydania numeru kwartalnika za rok 2022. W spotkaniu uczestniczyli autorzy pisma, grupa czytelników oraz działaczy ruchu socjalistycznego.
Spotkanie obejmowało szeroką gamę problemów historycznych związanych z publikacjami dotyczącymi 130-lecia Polskiej Partii Socjalistycznej, oraz współczesnych obejmujących tematykę globalizacji i jej skutków obejmujących swym zasięgiem wszystkie kontynenty i szeroki zakres mieszkańców naszej planety. W tym temacie szczególną uwagę zwrócono na przyczyny i skutki towarzyszących naszemu życiu konfliktów zbrojnych i zagrożeń pokoju.
Głos w tym temacie zabrali: prof. Maria Szyszkowska, prof. Andrzej Bałandynowicz, dr Sylwester Szafarz i dr Andrzej Ziemski oraz spośród innych uczestników spotkania m.in. prof. Kazimierz Łastawski, dr Andrzej Wilk, dr Gabriel Janowski.
Dyskusja wokół wstępnych wystąpień skupiła się wokół problemów, jakie targają współczesną cywilizacją. Zasadniczy to brak międzynarodowego dialogu i załatwianie sporów poprzez wojnę a nie poprzez dyplomację. Zwrócono także uwagę na dwa wielkie problemy: po pierwsze, dominacja błędnych strategii edukacyjnych i wychowawczych skierowanych od wielu lat do młodego pokolenia, nastawionych na konfrontację i rywalizację a nie współpracę pomiędzy ludźmi oraz przyzwolenie elit politycznych w większości państw, szczególnie naszego kręgu cywilizacyjnego, na militaryzację życia i swobodę działania i decydowania o rozwoju koncernów zbrojeniowych. Pojęcie pokoju stało się w naszych czasach elementem przetargu między kapitałem a polityką i rynkami, a nie najwyższą wartością i dobrem niezbywalnym współczesnego człowieka.
Podczas spotkania dr Andrzej Ziemski, redaktor naczelny „Przeglądu Socjalistycznego” zgłosił przygotowywaną od dłuższego czasu inicjatywę utworzenia na terenie całej Europy strefy zdemilitaryzowanej, wolnej od broni ABC (atomowej, biologicznej i chemicznej). Inicjatywa obejmowałaby obszary od Atlantyku do Uralu oraz od Arktyki po Morze Śródziemne, dotyczyłaby wszystkich państw europejskich, z których większość jest już sygnatariuszami traktatów i porozumień o ograniczeniu stosowania, bądź stosowaniu broni ABC.
Inicjatywa, która powstaje, opiera się w swym założeniu o wcześniejsze tego typu inicjatywy m.in. Plan Rapackiego zgłoszony w 1957 roku przez polskiego ministra spraw zagranicznych podczas XII Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Plan Rapackiego obejmował utworzenie w Europie Środkowej strefy zdemilitaryzowanej, wolnej od broni atomowej. Dotyczył on czterech państw: Polski, Czechosłowacji, RFN i NRD w sensie obszaru oraz czterech mocarstw: Związku Radzieckiego, USA, Francji i Wielkiej Brytanii w sensie nieumieszczanie tam ładunków jądrowych.
Patrząc historycznie Europa jako kontynent i Europejczycy jako społeczeństwa i narody należą do najbardziej poszkodowanych przez wojny, szczególnie w XX wieku. Współczesne konflikty, w tym wojna na Ukrainie a wcześniej rozpad Jugosławii, niosły i niosą za sobą coraz większe ryzyko kolejnego konfliktu globalnego, który będzie niechcianym pokłosiem pięknej idei globalizacji i porozumienia między narodami. Wskazówki sławetnego „zegara dnia sądnego” zbliżają się nieubłaganie do godziny 24.00 wyznaczającej początek zagłady nuklearnej. Dzieli je od niej zaledwie 90 sekund. Nastała obecnie ostatnia chwila, aby nie dopuścić do tej niewyobrażalnej katastrofy.
Wszystkie siły współczesnego świata, kiedy jeszcze nie jest za późno, winny stanąć w jednym szeregu i podporządkować się wspólnej idei: pokój a nie wojna, współpraca a nie konfrontacja, dobro człowieka a nie dobro kapitału.
Podczas spotkania prof. Maria Szyszkowska poinformowała o organizowaniu pod jej patronatem w dniu 7 marca 2023 roku Kongresu Pokoju. Założeniem jest – co czytamy w zaproszeniu – że ten apolityczny kongres, niemający związku z bieżącą polityką, ma na celu wskazać pokój jako fundament porozumienia osób o różnych poglądach.