15 lat „Przeglądu Socjalistycznego” w nowej edycji

Drukuj PDF

Andrzej Ziemski

W październiku 2019 roku mija 15 lat od momentu, kiedy w nowej edycji ukazał się „Przegląd Socjalistyczny”.  Przez ten okres pismo rozwinęło się w pełnowymiarowy kwartalnik ukazujący się na polskim rynku czytelniczym. Wydaniu papierowemu pisma od 10 lat towarzyszy witryna internetowa www.przeglad-socjalistyczny.pl , która niebawem osiągnie 5 milionów odwiedzających. Każdego dnia czyta nas w Internecie średnio blisko tysiąc osób.
W okresie mijających 15 lat wydaliśmy 66 numerów pisma o objętości średnio 200 stron. Przez nasze łamy przewinęło się w tym czasie kilkuset zasłużonych autorów a także utytułowanych rozmówców. Wielu z nich stale współpracuje z pismem. To znane postaci polskiej nauki i polityki, wybitni dziennikarze a także działacze społeczni i polityczni, szczególnie ze środowisk socjalistycznych.  Nie można nie wymienić takich wybitnych uczonych, stale współpracujących z pismem, jak profesorowie: Marian Dobrosielski, Maria Szyszkowska, Longin Pastusiak, Danuta Waniek, Zdzisław Bombera, Paweł Bożyk, Wojciech Pomykało, Jerzy Oniszczuk, Tadeusz Iwiński, Ryszard Piotrowski, Rafał Chwedoruk, Adam Bobryk.


„Przegląd Socjalistyczny”, wielce zasłużone dla polskiej lewicy pismo przechodziło złożone koleje losu. Jego pierwszy numer ukazał się jesienią 1892 roku w Paryżu i towarzyszył powołaniu do życia Polskiej Partii Socjalistycznej. Wówczas to w tyglu gorących dyskusji wśród polskiej emigracji o orientacji socjalistycznej kształtowała się wizja niepodległego bytu państwowego i zalążki lewicowych koncepcji rewolucji społecznej. Pismo tworzyło sprzyjający klimat, jakże niezbędny do uruchomienia wielkiego dzieła odrodzenia i zbudowania niepodległej Rzeczypospolitej, która „wybuchła” 11 listopada 1918 roku.
Pismo cały czas towarzyszyło rozwojowi polskiej myśli socjalistycznej, było orędownikiem przemian, postępu w państwie i przebudowy świadomości społecznej Polaków. Na jego łamach publikowali najznakomitsi teoretycy polskiej lewicy socjalistycznej i socjaldemokratycznej. Pismo było wylęgarnią kadr dla Polskiej Partii Socjalistycznej. Ukazywało się, co prawda, nieregularnie do momentu wybuchu II wojny światowej.
„Przegląd Socjalistyczny” wznowiony został w listopadzie 1945 roku jako miesięcznik Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS i ukazywał się do końca 1948 roku, a więc do rozwiązania PPS w dniu 14 grudnia 1948 roku.
„Przegląd…” wznawiany był kilkakrotnie w latach późniejszych. Jako pismo polskich socjalistów ukazywał się w latach 1979 – 1981. Wznawiany był również i ukazało się kilka numerów w roku 2000.
„Przegląd Socjalistyczny”, tak jak i sama PPS ma wielką, bogatą tradycję i dorobek, jakim nie może poszczycić się dziś żadne z pism polskiej lewicy wydawane współcześnie, jak również żadna partia polityczna poza PSL, która jest młodsza od PPS o kilka lat. Ta tradycja zobowiązuje.
Wznowienie „Przeglądu…” nastąpiło jesienią 2004 roku w trudnym dla polskiej lewicy momencie. W komentarzu redakcyjnym do pierwszego numeru pisma (nr 1/2004) czytamy:
„Trwa rozdrobnienie lewicy, spadają notowania sympatii społecznej. Lewica przechodzi kryzys. Czy pismo w tej sytuacji jest w stanie wesprzeć lewicę? Wierzymy, że tak. Jego charakter pozostanie, zgodnie z tradycją, teoretyczny. Nie ogranicza to miejsca na wymianę poglądów, tworzenie nowych wartości intelektualnych w obszarze państwa, prawa, teorii socjalizmu, czy nauk społecznych i ekonomicznych. Polska po wejściu do Unii Europejskiej to wielki poligon doświadczeń, szczególnie konfrontacji nowych wartości ideowych i materialnych z dotychczasową rzeczywistością.
Wiemy, że jest tutaj pole do popisu, szczególnie w obszarach podstawowych wartości lewicy jak sprawiedliwość społeczna, równość, wolność, prawa obywatelskie. „Przegląd…” tematy te podejmować będzie…”
Dziś w końcówce roku 2019 redakcja „Przeglądu Socjalistycznego” stoi przed wielu problemami społecznymi i politycznymi, które dotyczą kraju i społeczeństwa, jak również problemami globalnymi, które obejmują przede wszystkim zagadnienia związane z globalizacją i problemami utrwalenia pokojowego rozwoju całej cywilizacji.
Redakcja jest wierna przesłaniom wynikającym z deklaracji ideowej ogłoszonej podczas Kongresu Paryskiego, kiedy powoływano Polską Partię Socjalistyczną w dniach 17-23 listopada 1892 roku. Uważamy, że obydwa przyjęte wówczas kierunki programowe: walka o niepodległość Polski i sprawiedliwość społeczną są nadal aktualne. Wypełniają one założenia współczesnych powinności ruchu socjalistycznego.
W sferze budowy nowoczesnego modelu zasad sprawiedliwości społecznej opisanych też w Konstytucji trzeba zauważyć, że nie przestał istnieć konflikt kapitał-praca. Można postawić tezę, że w okresie ostatnich 30 lat, a więc rozwoju neoliberalizmu, konflikt ten przybrał nowe formy adekwatne do poziomu rozwoju cywilizacyjnego i zaostrzył się. O ile w okresie powstawania Polskiej Partii Socjalistycznej był on realnie zauważany w relacjach kapitalista-robotnik, o tyle dziś przybiera on nowe formy widoczne w relacjach korporacja – konsument, rynek finansowy – klient czy państwo narodowe – obywatel. W myśl neoliberalnych reguł państwa kierują się zasadami organizacji przedsiębiorstw. Ich celem staje się zysk a nie zabezpieczenie obywateli. Sfera publiczna przyrównywana do przedsiębiorstwa nie stwarza możliwości negocjacji opartych o interes społeczny czy wartości polityczne. Powinności konstytucyjne państwa wobec obywateli przekształcają się w tzw. usługi społeczne. Wszystko to tworzy kumulujący się od wielu lat ogromny potencjał protestu i konfliktu społecznego.
W sferze niepodległości państwa, jako drugiego elementu programu socjalistów, doszło do odzyskania niepodległości w roku 1918, ponownej jej utraty w roku 1939 oraz wejście w nowy podział globalny w myśl porozumień z Jałty i Poczdamu w roku 1945. Nowa sytuacja powstała po roku 1989, kiedy nastąpiło częściowe zburzenie porządku jałtańskiego, spowodowała przesunięcie Polski ze sfery wpływów postradzieckich w kierunku zachodnim. Stworzyło to szanse na odbudowanie polskiego miejsca w zachodniej cywilizacji. Czy to jest możliwe i wykorzystana została taka szansa okaże się za kilka następnych dekad. Faktem jest znalezienie się Polski w Unii Europejskiej i NATO, ale również faktem jest brutalna walka o wpływy i miejsce Polski. W ostatnich latach rozbieżne okazały się interesy amerykańskie i niektórych krajów zachodnioeuropejskich oraz Rosji. Stan ten powoduje ograniczenie swobody podejmowania przez Polskę decyzji zgodnych z naszym interesem narodowym. Nie udało się to do dziś zdefiniować w sposób adekwatny do rzeczywistości, co to jest polska racja stanu. Problemem jest dziś w Polsce kształtowanie się narodowej myśli politycznej, która odzwierciedlałaby filozofię twórców niepodległości 1918 roku, przede wszystkim socjalistów. Problemem jest jakość elit politycznych i chroniczny brak mężów stanu.
Obydwa opisane wyżej elementy stanowią filozofię programową redakcji „Przeglądu Socjalistycznego”. Uzupełnia ją hasło witryny internetowej: „Socjalna Polska w socjalnej Europie”.

Andrzej Ziemski

 

 

Wydanie bieżące

Recenzje

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

Przestudiowałem nową książkę Grzegorza Kołodki pod trochę pretensjonalnym tytułem „Wojna i pokój”. Cel książki jest wyraźnie określony następującą deklaracją: „przyszłość traktuje się w dwóch kategoriach – nieuniknionej i możliwej. Obecnie tego, co się na pewno stanie, jest dużo mniej niż tego, co stać się może.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 22 gości 

Statystyka

Odsłon : 6880551

Temat dnia

Proces brzeski: wreszcie uniewinnienie!

W czwartek 25 maja 2023 roku w największej sali Sądu Najwyższego odbyła się rozprawa kasacyjna ws. „procesu brzeskiego” z lat 30. XX wieku, w którym skazano sześciu posłów Polskiej Partii Socjalistycznej, dwóch posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” i dwóch posłów PSL „Wyzwolenie”. Kasację złożył Rzecznik Praw Obywatelskich.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 20 maja 2023 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Posiedzenie było poświęcone ocenie sytuacji politycznej i przygotowaniom do jesiennych wyborów parlamentarnych.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 13 maja 2023 roku odbył się IV Kongres Forum Postępu, platformy współpracy środowisk reprezentujących ideę społeczeństwa otwartego, postępowego, sprawiedliwego społecznie i liberalnego światopoglądowo. W ramach Kongresu współdziałają liczne organizacje i stowarzyszenia lewicowe oraz  lewicowe ugrupowania polityczne.

Więcej …
 

W dniu 1 maja 2023 roku w Warszawie i w innych miastach odbyły się uroczystości obchodów Święta Pracy, które każdego roku zbierają liczne gremia lewicy, związków zawodowych i obywateli uznających, że walka o prawa i przywileje świata pracy trwa i od ponad 100 lat ma swoje uzasadnienie.

Więcej …
 

W dniu 17 marca 2023 roku przedstawiciele lewicy w ramach akcji promocyjnej „Lewica w trasie" po Polsce zaaranżowali spotkania w całej Polsce. Jednym z miast na tej liście był Piotrków.

Więcej …
 

W dniu 10 marca 2023 roku w Warszawie odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS Mazowsze.

Więcej …
 

W dniu 7 marca 2023 roku w Warszawie obradował zorganizowany z inicjatywy prof. Marii Szyszkowskiej Kongres Pokoju, na którym zgromadzili się przedstawiciele środowisk naukowych, działacze społeczni różnych orientacji ideowych, literaci, dziennikarze.

Więcej …
 

W dniu 27 lutego 2023 roku w Warszawie, w siedzibie Senatu RP wiodące partie lewicowe: Polska Partia Socjalistyczna, Nowa Lewica, Lewica Razem i Unia Pracy podpisały porozumienie, którego celem jest wspólny start w wyborach parlamentarnych oraz następujących po sobie wydarzeniach cyklu wyborczego.

Więcej …
 

W dniu 5 lutego 2023 roku w Warszawie odbyło się ważne posiedzenie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. W posiedzeniu uczestniczyli poza członkami Rady Naczelnej, Centralnej Komisji Rewizyjnej i Centralnego Sądu Partyjnego członkowie Koła Parlamentarnego PPS.

Więcej …
 

W dniu 3 lutego 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zespołu redakcyjnego „Przeglądu Socjalistycznego” z okazji wydania numeru kwartalnika za rok 2022. W spotkaniu uczestniczyli autorzy pisma, grupa czytelników oraz działaczy ruchu socjalistycznego.

Więcej …
 

W dniu 17 stycznia 2023 roku przed Grobem Nieznanego Żołnierza przedstawiciele organizacji kombatanckich i wojskowych złożyli kwiaty z okazji 78 rocznicy wyzwolenia Warszawy. Organizatorem uroczystości był Związek Żołnierzy Wojska Polskiego.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2022 roku, jak podała Polska Agencja Prasowa, Koło Parlamentarne PPS dokonało zmiany na funkcji przewodniczącego. Odwołany został senator Wojciech Konieczny, przewodniczący Rady Naczelnej PPS.

Więcej …
 

W dniu 11 stycznia 2023 roku w Warszawie obradowała Rada Mazowiecka Polskiej Partii Socjalistycznej. Zebranie poświęcone było problemom towarzyszącym przygotowaniom do mających się odbyć w 2023 roku w Polsce wyborom parlamentarnym, a w perspektywie wyborom samorządowym i do Parlamentu Europejskiego.

Więcej …