Przemoc i konflikt

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.


Książka składa się z trzech części: Filozoficzne tradycje i literackie doświadczenia, Ewolucja rzeczywistości w zakresie przemocy i pokoju, Prawne rezultaty poszukiwań rozumu i przemian rzeczywistości oraz z Wstępu autora i Zakończenia.
Na ponad 500 stronach tego dzieła autor zgromadził bardzo szeroki materiał poznawczy dotyczący analizowanych zagadnień w oparciu o wiedzę własną i doświadczenia naukowe oraz bardzo bogatą literaturę przedmiotu (ponad 400 pozycji). Analiza dokonywana jest z perspektywy filozoficznej, politologicznej i historycznej.
Dotyczy ona zagadnień związanych z relacjami pomiędzy ludźmi, pomiędzy ludźmi a instytucjami, które tworzyli na przestrzeni dziejów sięgając od okresu antycznego do współczesności, przede wszystkim pod kątem roli konfliktu i przemocy oraz praw człowieka. Autor konstatuje jednoznacznie, że wartości takie, jak życie w pokoju i pokój powszechny są podstawowymi prawami człowieka. Analiza ujmuje i eksponuje dorobek filozoficzny Kanta w dziedzinie praw człowieka z punktu widzenia podstawy, jaką stanowi umowa społeczna.
Znacząca część analizy dotyczy stanu relacji społecznych pod kątem akceptacji współpracy, współdziałania i współodpowiedzialności wobec trwałych tendencji do ekstremalnej konkurencji, konfliktu, a w finale wojny. Obejmuje to zjawisko zarówno jednostki, jak również struktury społeczne i polityczne. Zainteresował mnie w tym kontekście podrozdział dotyczący przemocy globalizmu neoliberalizmu i neokapitalizmu. Autor bardzo celnie zauważa, że współcześnie narastają społeczne opory wobec neoliberalnej nowomowy, która dała się poznać tworząc wyraźnie. od kilkudziesięciu już lat. mechanizm zmanipulowanego rozumu mającego służyć rynkowym dogmatom. To zaś prowadzi do konkurencji, konfliktu i wojny, na końcu której wracamy do podstaw czyli zysku. Autor wyraźnie tutaj zaznacza, że neoliberalny i neokapitalistyczny system skorumpował i zdegenerował wizję liberalną, kapitalizm i demokrację, które ze zdecydowanie większą ostrożnością pochodziły do problemów wojny i pokoju.
Współcześnie problem pokoju i wojny jest nierozerwalnie związany z zagadnieniami wolności i praw jednostki. Autor zaznacza, że szczególnie doświadczenia II wojny światowej ugruntowały przekonanie, że tylko w warunkach pokoju trwającego między mocarstwami możliwe jest kształtowanie prawa międzynarodowego regulującego powszechne zasady wolności i praw człowieka. Zawarcie pokoju po każdym konflikcie owocowało w skali globalnej powszechną odbudową zaufania, rozwojem współpracy i powszechnym, choć nie zawsze długotrwałym poszanowanie prawa. W tym mieściły się prawa człowieka.
Godne zacytowania są te fragmenty Wstępu, które dotyczą ewolucji myślenia o konflikcie. Szczególną formą przemocy – pisze Autor – są wojny. Z nimi związane jest zabijanie i inne metody używania siły. Wiele z tych rodzajów przemocy wstępowało też w okresach określanych jako pokój. Najstarsze wyobrażenia o stanie wojny wiązały się z wolą bóstw, ale też dostrzegano stojące za nimi ludzkie żądze, które miały popychać do konfliktów. Pytano o konieczność wystąpienia wojny: czy w naturze człowieka tkwi jakiś nakaz podjęcia walki? Współczesne badania wykazują, że moment, w którym wojnę kończy pokój, podobnie jak moment wystąpienia konfliktu ma charakter losowy. Jeśli zaś chodzi o długość wojny, to dowodzi się, że najczęściej występują wojny najkrótsze. Ustalenie to prowadzi do wniosku, że państwa, które walczą nie muszą „usuwać agresji z organizmu”, zanim pójdą po rozum do głowy, że „wojny nie mają impetu, który musi się wyczerpać”…
Dzieło „Przemoc, pokój, prawa człowieka” jest wielkim wyzwaniem dla teoretyków, ale również praktyków pokoju i wojny. Ma ono charakter ponadczasowy, choć współczesnych odniesień, szczególnie dotyczących sytuacji w naszym obszarze cywilizacyjnym jest wiele.
Autor, Profesor Jerzy Oniszczuk, ma za sobą wielką pracę teoretyczną, której efekty tworzą podstawy dla współczesnej myśli politycznej tworzącej ramy dla pokoju i pokojowego współistnienia.

Andrzej Ziemski

---
Oniszczuk J., Przemoc, pokój, prawa człowieka. Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2016, s. 514.

 

 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 43 gości 

Statystyka

Odsłon : 7493721

Temat dnia

Tak wygląda świat

Wenezuela jest oskarżana o sfałszowanie wyborów. USA nałożyły na ten kraj surowe sankcje gospodarcze i grożą innym, którzy by je łamali. W Pakistanie sfałszowano wybory delegalizując partię opozycyjną i wsadzając jej lidera do więzienia. Nie ma krytyki ze strony demokratycznego imperium, bo to sojusznik.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 30 września 2024 roku w Warszawie odbyło się posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS w ramach przygotowań do Kongresu Partii, który odbędzie się w I kwartale 2025 roku.
Zgodnie z uchwałą Rady Naczelnej dokonano przeglądu stanu członkowskiego i organizacyjnego PPS na Mazowszu.

Więcej …
 

W dniu  21 września br. kierownictwo Okręgu Płockiego PPS zorganizowało spotkanie z młodymi socjalistami celem omówienia aktualnej sytuacji polityczno - gospodarczej w Polsce 2024 roku. W żywej, bardzo interesującej dyskusji omówiono najważniejsze kierunki działalności socjalistów w obecnych trudnych czasach.

Więcej …
 

W dniu 4 września 2024 roku, w 55. rocznicę śmierci Marii Kelles-Krauz, Radom uczcił tę wybitną działaczkę Polskiej Partii Socjalistycznej, społeczniczkę, socjalistkę i pierwszą w Polsce kobietę-przewodniczącą Rady Miasta, nadając jej tytuł Honorowej Obywatelki Radomia. Nadanie honorowego obywatelstwa odebrał jej potomek Michał Kelles-Krauz.

Więcej …
 

W dniu 27 sierpnia 2024 roku delegacja Polskiej Partii Socjalistycznej, złożona z Tow. Krystyny Narwicz, Tow. Marty Kościeleckiej, Tow. Jakuba Pietrzaka oraz przedstawicieli Młodych Socjalistów PPS, złożyła kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary hitlerowskiego bombardowania kamienicy na ul. Freta 16 w Warszawie. Pod tym adresem znajdowała się siedziba Armii Ludowej, której członkowie walczyli w powstaniu warszawskim.

Więcej …
 

Przedstawiciele Polskiej Partii Socjalistycznej i Młodych Socjalistów PPS oddali dziś na Żoliborzu cześć żołnierzom OW PPS, poległym w walce o niepodległość i socjalizm w czasie Powstania Warszawskiego. Historię tamtych wydarzeń opowiedział Bogusław Kamola ps. Hipek, prezes Stowarzyszenia Armii Krajowej „Żywiciel”. Zaapelował on także o kultywowanie pamięci i dziedzictwa Powstania Warszawskiego.

Więcej …
 

21 lipca 2024 r. w Cytadeli Warszawskiej PPS obchodziła 119. rocznicę stracenia Stefana Okrzei – bojownika o polską niepodległość i socjalizm, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, straconego przez carskiego zaborcę.

Więcej …
 

11 lipca obchodzony jest w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Ustanowiony został on w rocznicę krwawej niedzieli, czyli kulminacyjnego punktu rzezi wołyńskiej. Z rąk banderowców zginęło w tej zbrodni 60 tysięcy niewinnych Polek i Polaków, w tym tysiące dzieci.

Więcej …
 

W dniu 29 czerwca 2024 roku na cmentarzu w Otwocku pochowano Jerzego Stefańskiego członka Polskiej Partii Socjalistycznej, działacza państwowego, absolwenta i pracownika naukowo-dydaktycznego Politechniki Warszawskiej.

Więcej …
 

W dniu 26 czerwca 2024 roku Okręg Płocki PPS przyjął uchwałę w sprawie współpracy PPS z Nową Lewicą. Poniżej drukujemy tą uchwałę.

Więcej …
 

W dniu 20 czerwca 2024 roku przedstawiciele łódzkiej organizacji Polskiej Partii Socjalistycznej wzięli udział w oficjalnych obchodach związanych ze 119. rocznicą Rewolucji 1905 r.organizowanych przez władze miasta. Uroczystości rocznicowe tradycyjnie rozpoczęły się na łódzkim Wzgórzu Niepodległości, następnie złożono kwiaty pod słynnym łódzkim Pomnikiem Czynu Rewolucyjnego.

Więcej …
 

W dniu 18 czerwca 2024 roku w Warszawie odbyła się konferencja naukowa zorganizowana przez Polski Oddział Stowarzyszenia Kultury Europejskiej  pod przewodnictwem prof. Marii Szyszkowskiej pt.: „Rocznica 300-lecia urodzin Immanuela Kanta, twórcy dzieła Wieczny Pokój”.

Więcej …
 

15 czerwca 2024 roku ulicami Warszawy po raz kolejny przeszła Parada Równości – największy w Polsce marsz na rzecz równouprawnienia osób LGBT. Po raz kolejny wzięli w nim udział działacze Polskiej Partii Socjalistycznej, a także Młodych Socjalistów PPS.

Więcej …