Zanik sporów światopoglądowych

Drukuj PDF

Felieton – Polityka bez masek
Maria Szyszkowska

Zastanawiające jest, że – jak się głosi – w wolnym państwie zamilkły spory światopoglądowe. Zastanawiające jest, że w ustroju określanym jako demokratyczny, nie zaznacza się w życiu publicznym wielość światopoglądów. Uderza brak zainteresowania kwestiami, które wyrastają ponad poziom biologiczno-materialnego życia.
W czasach Polski Ludowej, której wykrzywiony obraz w mediach tworzą m.in. parlamentarzyści, w tym także partii nazywających się lewicowymi, życie obywateli było przepojone dyskusjami światopoglądowymi. W „Trybunie Ludu” marksiści krytykowali rozmaite aspekty światopoglądu chrześcijańskiego, w „Słowie Powszechnym” krytykowano w sposób wolny od cenzury, poglądy marksistowskie. Polska była państwem dwuświatopoglądowym. Problemy należące do poglądu na świat absorbowały uwagę Polaków – porównawczo – w takim stopniu jak dziś dążenie do dóbr materialnych.
Dla innych światopoglądów nie było raczej miejsca, ale w kręgach akademickich zaznaczył swoją obecność światopogląd wyrastający ze szkoły lwowsko-warszawskiej. W czasopismach i wydawnictwie PAXu jeszcze inne poglądy mógł był głosić Bolesław J. Gawecki. Odbywały się legalne spotkania mesjanistów – kontynuatorów filozofii Józefa Hone Wrońskiego w lokalu „Więzi”, a ja istniałam szerząc elementy filozofii Kanta i neokantystów mimo, że marksiści oceniali je jako „rewizjonizm w ruchu robotniczym”. Krytyka filozofii Kanta przez filozofów chrześcijańskich też była ostra.
Poprawność polityczna narzuciła w ostatnich latach nienawiść do określonych państw i szerzone są poglądy amerykańskie. W milczący sposób zaprzestano po 1989 roku dyskusji na temat prawa naturalnego, do którego nawiązuje społeczna nauka Kościoła rzymsko-katolickiego. Zastąpiono je w dużym stopniu rozważaniami na temat praw człowieka.
Jest oczywiste, że filozofię studiują bardzo niewielkie kręgi społeczeństwa, ale pogląd na świat ma każdy człowiek. W światopoglądzie zawarte są przemyślenia, przeżycia i dążenia człowieka. Światopogląd jest funkcją nie tylko rozumu. Istotne znaczenie ma, by nie przejmować bezkrytycznie światopoglądu od własnej rodziny i nie poddawać się wbrew sobie natarczywie głoszonemu przez media. Pogląd na świat powinien być wynikiem krytycznej oceny sugerowanych oraz poznawanych światopoglądów. Powinien być autentyczny, a więc zgodny z własną wrażliwością, wiedzą i przeżyciami, a także intuicją.
Nie ma dowodu naukowego, który pozwoliłby wykazać, że określony światopogląd jest prawdziwy, a pozostałe fałszywe. Ta uwaga odnosi się także do systemów filozoficznych. A wspominam o tym, ponieważ elementy filozofii zawarte są w poszczególnych poglądach na świat. Świadomość, że nie jest się nosicielem jedynie słusznego poglądu powinna skłaniać do życzliwego stosunku do osób reprezentujących inne światopoglądy niż nasz. Niestety, my, mieszkańcy Europy, staramy się narzucać kulturom na innych kontynentach, wartości i obyczaje naszej.
Światopogląd składa się z tez, które nie są empirycznie sprawdzalne, ale nie są dowolne. Decydują o nich wartości kulturowe, w których dany człowiek egzystuje a także środowisko i wychowanie. A więc światopogląd, to rezultat wielu krzyżujących się wpływów i czynników. Możliwa jest jedynie społeczno-historyczna weryfikacja światopoglądów z punktu widzenia skutków, które wywołują. Czymś innym jest nauka a czymś innym światopogląd.
Troska o dobro własnego narodu niejednokrotnie łączyła jednostki mimo, że różniły się światopoglądowo. Dobro własnego narodu bywało spoiwem silniejszym niż niechęci światopoglądowe. Obecnie znaczenie mają interesy i dążenie do zdobycia władzy, a te pseudowartości nie są spoiwem narodu. Niestety w XXI wieku na poczynania jednostek, w tym polityków, nie mają wpływu na ideały. Zdarzają się wyjątki. A problem światopoglądu splata się nierozdzielnie z zagadnieniem wartości.
Działalność kulturotwórcza człowieka jest uwarunkowana światopoglądem nadaje sens istnieniu człowieka. W człowieku, jak w krzywym zwierciadle, rysuje się indywidualny obraz kultury. Groźna jest bezideowość. W rezultacie tworzy się mentalność człowieka bezkrytycznie przyjmującego to, co przychodzi z Zachodu, a zwłaszcza ze Stanów Zjednoczonych. Mikromania narodowa, błędne poczucie, że nasza kultura jest gorsza niż Zachodnie, sprawiła, że szybko zamerykanizowaliśmy się. Nawet język polski, wyjątkowo bogaty „ozdabia się” powszechnie angielskimi terminami, by jako przykład podać hejt.
Na zakończenie dodam, że tylko światopogląd niewielkiej części społeczeństwa przenika ideał pokoju. Od kilku lat zjednoczyły polski naród nie ideały lecz nienawiść do wyimaginowanych wrogów naszego państwa.

Maria Szyszkowska


 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 23 gości 

Statystyka

Odsłon : 7549934

Temat dnia

Co wynika ze zwycięstwa Trumpa?

Po pierwsze, w Polsce bardzo silne są wpływy amerykańskie i to z obu stron podzielonej Ameryki. Amerykańscy demokraci mają decydujące wpływy w polskich mediach głównego nurtu. Propaganda Demokratów była tak silna, jakby Polacy mogli głosować. Politycy obecnej władzy też w to się włączyli. Równocześnie obóz PIS silnie deklarował przywiązanie do Trumpa. Generalnie propaganda w Polsce tak fałszywie przedstawia różne sprawy, że tego nie da się oglądać. Każdy Polak myślący samodzielnie i inaczej jest oskarżany o bycie agentem Putina. Trzeba samodzielnie szukać informacji w Internecie.

Więcej …

Na lewicy

Polska Partia Socjalistyczna uczciła w dniu 11 listopada 2024 roku Dzień Niepodległości - 106 rocznicę odrodzenia Państwa Polskiego po 123 latach rozbiorów.

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2024 roku przedstawiciele PPS z udziałem innych ugrupowań lewicy złożyli wieńce pod pomnikiem Ignacego Daszyńskiego, pierwszego premiera rządu jedności narodowej utworzonego z inicjatywy PPS przed 106 laty w Lublinie.

Więcej …
 

W dniu 30 października 2024 roku  profesor Andrzej Werblan ukończył 100 lat. Jest ostatnim żyjącym członkiem Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej (RN PPS) z lat 40-stych.

Więcej …
 

W dniu 29 października 2024 roku, w przededniu Święta Zmarłych, delegacja Polskiej Partii Socjalistycznej z sen. Wojciechem Koniecznym na czele złożyła kwiaty na grobie Kazimierza Pużaka na warszawskich Powązkach.

Więcej …
 

W dniu 26 października 2024 roku w Warszawie obradowała Rada Naczelna PPS.  Przedmiotem obrad było przyjęcie skorygowanego kalendarza przygotowań do XLV Kongresu zwyczajnego Partii, który planowany jest na I kwartał 2025 roku.

Więcej …
 

W dniu 17 października 2024 roku w Warszawie zebrało się Prezydium RN PPS. Podjęto zagadnie ni aktualne – sytuacji politycznej w kraju i uwarunkowań międzynarodowych.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 7 października 2024 roku odbyło się posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS poświęcone zakończeniu ewidencji PPS na Mazowszu w związku z zaplanowanym na I kwartał 2025 roku Kongresem PPS.

Więcej …
 

W dniu  21 września br. kierownictwo Okręgu Płockiego PPS zorganizowało spotkanie z młodymi socjalistami celem omówienia aktualnej sytuacji polityczno - gospodarczej w Polsce 2024 roku. W żywej, bardzo interesującej dyskusji omówiono najważniejsze kierunki działalności socjalistów w obecnych trudnych czasach.

Więcej …
 

W dniu 4 września 2024 roku, w 55. rocznicę śmierci Marii Kelles-Krauz, Radom uczcił tę wybitną działaczkę Polskiej Partii Socjalistycznej, społeczniczkę, socjalistkę i pierwszą w Polsce kobietę-przewodniczącą Rady Miasta, nadając jej tytuł Honorowej Obywatelki Radomia. Nadanie honorowego obywatelstwa odebrał jej potomek Michał Kelles-Krauz.

Więcej …
 

W dniu 27 sierpnia 2024 roku delegacja Polskiej Partii Socjalistycznej, złożona z Tow. Krystyny Narwicz, Tow. Marty Kościeleckiej, Tow. Jakuba Pietrzaka oraz przedstawicieli Młodych Socjalistów PPS, złożyła kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary hitlerowskiego bombardowania kamienicy na ul. Freta 16 w Warszawie. Pod tym adresem znajdowała się siedziba Armii Ludowej, której członkowie walczyli w powstaniu warszawskim.

Więcej …
 

Przedstawiciele Polskiej Partii Socjalistycznej i Młodych Socjalistów PPS oddali dziś na Żoliborzu cześć żołnierzom OW PPS, poległym w walce o niepodległość i socjalizm w czasie Powstania Warszawskiego. Historię tamtych wydarzeń opowiedział Bogusław Kamola ps. Hipek, prezes Stowarzyszenia Armii Krajowej „Żywiciel”. Zaapelował on także o kultywowanie pamięci i dziedzictwa Powstania Warszawskiego.

Więcej …
 

21 lipca 2024 r. w Cytadeli Warszawskiej PPS obchodziła 119. rocznicę stracenia Stefana Okrzei – bojownika o polską niepodległość i socjalizm, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, straconego przez carskiego zaborcę.

Więcej …