Opinie - Ideologie

Drogi do wolności i ucieczka

Email Drukuj PDF
Stanisław Kuziński

W tezach o Feuerbachu Marks formułuje zasadę, którą kieruje się tworząc swoją doktrynę. Brzmi ona: filozofowie dotychczas objaśniali świat, chodzi o to, aby go zmienić. Aby świat zmienić, człowiek winien zapanować nad swoim losem. Jest to marzenie odwieczne, od kiedy człowiek wie i czuje, że panują nad nim siły zewnętrzne, jest wyobcowany wobec nich. Tymi siłami są pierwotne siły przyrody, wobec których człowiek czuł się bezradny. Rozwijając siły wytwórcze człowiek nauczył się skuteczniej panować nad swym środowiskiem naturalnym, najpierw zdobywając sztukę uprawy roli, później przez rewolucje przemysłową. Człowiek ulegał jednak nowym stosunkom społecznym, coraz mniej kontrolowanym. Siły społeczne, które targają jego bytem raz wznosząc go, a raz strącając w dół wydają się możliwe do opanowania. Marks twierdzi, że przecież ludzie sami tworzą swoją historię, a więc mogą znaleźć się w ich rękach możliwości budowania życia społecznego zgodnie z jego potrzebami. W tym celu stworzyć należy społeczeństwo bezklasowe, które dopiero wtedy będzie swoim własnym podmiotem. Tylko wtedy może stać się twórca własnego losu. Na tym polega istota wolności.
Więcej…
 

Neoliberalizm i transformacja a ruch związkowy

Email Drukuj PDF
prof. dr hab. Stanisław Kuziński

Dziedzictwo Solidarności, wielomilionowego ruchu społecznego jest przywłaszczane po pierwsze przez tradycyjną, klerykalną prawicę z jej nienawiścią do PRL, a po drugie, przez wolnościowe, także prawicowe, lecz bardziej umiarkowane nurty i tendencje. Obydwu spadkobierców, przynajmniej programowo, znaleźć można w dwóch głównych partiach sceny politycznej. Partie lewicy przyznające się do socjaldemokratycznych ideałów mają pewien kłopot z wizerunkiem Solidarności ujawnionym w okresie jej największego wzlotu lat 1980-1981, a mianowicie jej dążeniem do równego podziału niezależnie od wkładu pracy, kompetencji i odpowiedzialności.
Więcej…
 

Thorstein Veblen i jego teoria klasy próżniaczej

Email Drukuj PDF
Maciej Narloch

Veblen na tle epoki

Wśród ekonomistów sprzed XX wieku w pamięci społecznej istnieją przede wszystkim dwaj: Adam Smith i Karol Marks. Można śmiało uznać, że zdominowali oni współcześnie dyskurs publiczny pomiędzy zwolennikami neoliberalizmu i socjalizmu. W ich cieniu pozostają inni dziewiętnastowieczni myśliciele społeczno-ekonomiczni przypisywani lewicowej lub prawicowej refleksji na temat gospodarki – Malthus, Ricardo, z drugiej strony Owen, Saint-Simon, Fourier. Taki schematyczny podział odpowiada zarówno potrzebom polityki, jak też dydaktyki uniwersyteckiej – wykładów doktryn politycznych, prawnych i ekonomicznych. Wprowadza on pewną prostotę w dyskusji, podział na „naszych” i „waszych” myślicieli, „poprawnych” i „utopistów”.
Więcej…
 

Tu nie będzie rewolucji. Polska młodzież wobec kryzysu gospodarczego

Email Drukuj PDF
Bartosz Machalica

Czasami sami przedstawiciele danej grupy społecznej są w stanie pokusić się o autodiagnozę, znacznie bardziej prawdziwą od wywodów ekspertów i naukowców. Tak jest w przypadku dzisiejszej młodzieży, pokolenia urodzonego po 1989 roku. W lutym 2009 roku „Dziennik” zorganizował debatę o tzw. Pokoleniu 89. Jej elementem było oddanie swoich łam przedstawicielom młodego pokolenia. Jednym z najbardziej sugestywnych głosów w tej dyskusji był tekst 19-letniej Marty Megger. Tak oto charakteryzuje swoich rówieśników: Jesteśmy pierwszym pokoleniem najprawdziwszych egoistów i cwaniaków. W przeciwieństwie do pokolenia naszych rodziców nigdy nie mieliśmy i nie mamy wspólnych celów.
Więcej…
 

Nierówność społeczna

Email Drukuj PDF
prof. dr hab. Stanisław Kuziński

Powyżej wyrażone pojęcie wywołuje odruchowy sprzeciw. Jest bowiem bliskie zaprzeczeniu sprawiedliwości. Mamy do czynienia z dwoma rodzajami filozofii, czy postaw Na jednym, krańcu znajduje się aprobata dla socjaldarwiznizmu, zwyciężają silniejsi, lepiej dostosowani, słusznie więc biorą wszystko. A biedniejsi? Tu pokazuje paszcze Spencer apologeta XIX wiecznego kapitalizmu. Ewolucja, dowodzi, wymaga cierpienia, nędza i choroba są zasłużoną karą. Biedni nie zasługują na żadna pomoc, są bowiem sami sobie winni, stoczyli się na dno wskutek moralnej niższości, głupoty, lenistwa i pijaństwa. Powinni cierpieć nie tylko oni sami, lecz również ich dzieci do trzeciego lub czwartego pokolenia.
Więcej…
 

Prawda ostateczna a społeczeństwo wyboru

Email Drukuj PDF
Jacek Breczko
             
Amerykański socjolog Peter Berger rozróżnia społeczeństwa losu i społeczeństwa wyboru. W społeczeństwach losu występuje jeden światopogląd, jeden zestaw norm, wartości, który jest odgórnie jednostce narzucany. Światopogląd ten jawi się jako prawda pewna i ostateczna. W społeczeństwie wyboru występuje wielość światopoglądów, wzorców; jednostka w takim społeczeństwie jest – rzec można - skazana na wolność. Różne światopoglądy wzajem się osłabiają, nie jest zatem łatwo osiągnąć tam pewność, niewzruszoną wiarę. Tekst ten jest próbą opisania istotnego napięcia, a może nawet sprzeczności, jaka znajduje się w fundamencie cywilizacji zachodniej. Jeden z tych składników wspiera ruch w kierunku pluralizmu, społeczeństwa wyboru, drugi, ruch w kierunku monizmu, pewności, czyli społeczeństwa losu.
Więcej…
 

Lew Trocki – twórca teorii permanentnej rewolucji

Email Drukuj PDF
Daniel Piekaruś

Trockizm - jeden z głównych nurtów socjalistycznych, przedstawiany jest jako alternatywa wobec stalinowskiej koncepcji ,,budowy socjalizmu w jednym kraju”. Zwolennicy tej idei uważali, że tylko permanentna rewolucja systematycznie rozprzestrzeniana na kraje Europy zachodniej, zapewni ostateczne zwycięstwo i utrzymanie dyktatury proletariatu, nie tylko w Rosji, ale i w całej Europie. Powyższa koncepcja, opozycyjna względem poglądów Włodzimierza Lenina, a antagonistyczna względem systemu rządów jego następcy, Józefa Stalina, opierała się na teorii marksistowskiej. Już Fryderyk Engels w swoim dziele ,,Zasady komunizmu” stwierdził, że nie jest możliwa rewolucja tylko na obszarze jednego kraju. Emancypacja mas pracujących miała dokonać się w całej Europie, oczywiście pod duchowym przywództwem Rosji. Engels stwierdził wprost, że ,,[...] rewolucja komunistyczna nie będzie wyłącznie narodowa, ale nastąpi jednocześnie we wszystkich krajach cywilizowanych [...]”. (F. Engels, Zasady komunizmu, Warszawa 1969, s. 33).
Więcej…
 


Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 23 gości 

Statystyka

Odsłon : 7611086

Temat dnia

Wołyń to nie historia

W czasach Związku Radzieckiego na Ukrainie nie mówiono o zbrodni wołyńskiej, ale równocześnie aktywnie tępiono banderyzm i nacjonalizm. Po uzyskaniu niepodległości Ukraina wróciła do tych ideologii. Krytykowanie Bandery jest prawem karane. Do panteonu ukraińskiego weszły nazwiska zbrodniarzy odpowiedzialnych za ludobójstwo Polaków. Mają swoje ulice, pomniki, nauczanie w szkołach.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 25 stycznia 2025 roku w Warszawie zebrała się Rada Naczelna PPS. Tematem głównym obrad była sprawa przyjęcia ostatecznych dokumentów organizacyjnych przed zbliżającym się XLV Kongresem Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 stycznia 2025 roku odbyła się w Katowicach konferencja „Blaski i cienie Polski Ludowej”. Została ona zorganizowana przez Stowarzyszenie Pokolenia, Stowarzyszenie Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej, Polski Ruch Lewicowy i Kluby Myśli Polskiej.

Więcej …
 

W dniu 15 grudnia 2024 roku w Warszawie odbyła się konferencja sprawozdawczo-wyborcza organizacji warszawskiej PPS w ramach przygotowań do XLV Kongresu PPS.

Więcej …
 

W dniu 14 grudnia 2024 roku w Warszawie obradowała Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad były przygotowania do XLV Kongresu PPS na wiosnę 2025 roku, wybory prezydenckie w Polsce 2025 roku oraz problemy polityczne towarzyszące procesom porządkowania państwa po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych.

Więcej …
 

W dniach 26-28 listopada 2024 roku w Nałęczowie pod przewodnictwem prof. Marii Szyszkowskiej odbyła się konferencja naukowa pt. „Piękno w czasie nieodczytanym”, w której uczestniczyło kilkudziesięciu pracowników nauki, dziennikarzy, działaczy społecznych z całego kraju.

Więcej …
 

Polska Partia Socjalistyczna uczciła w dniu 11 listopada 2024 roku Dzień Niepodległości - 106 rocznicę odrodzenia Państwa Polskiego po 123 latach rozbiorów.

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2024 roku przedstawiciele PPS z udziałem innych ugrupowań lewicy złożyli wieńce pod pomnikiem Ignacego Daszyńskiego, pierwszego premiera rządu jedności narodowej utworzonego z inicjatywy PPS przed 106 laty w Lublinie.

Więcej …
 

W dniu 30 października 2024 roku  profesor Andrzej Werblan ukończył 100 lat. Jest ostatnim żyjącym członkiem Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej (RN PPS) z lat 40-stych.

Więcej …
 

W dniu 29 października 2024 roku, w przededniu Święta Zmarłych, delegacja Polskiej Partii Socjalistycznej z sen. Wojciechem Koniecznym na czele złożyła kwiaty na grobie Kazimierza Pużaka na warszawskich Powązkach.

Więcej …
 

W dniu 26 października 2024 roku w Warszawie obradowała Rada Naczelna PPS.  Przedmiotem obrad było przyjęcie skorygowanego kalendarza przygotowań do XLV Kongresu zwyczajnego Partii, który planowany jest na I kwartał 2025 roku.

Więcej …
 

W dniu 17 października 2024 roku w Warszawie zebrało się Prezydium RN PPS. Podjęto zagadnie ni aktualne – sytuacji politycznej w kraju i uwarunkowań międzynarodowych.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 7 października 2024 roku odbyło się posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS poświęcone zakończeniu ewidencji PPS na Mazowszu w związku z zaplanowanym na I kwartał 2025 roku Kongresem PPS.

Więcej …